Tìm hiểu Kẽm là gì và vai trò của Kẽm đối với sức khỏe?
Cùng với Protein, Carbohydrate, chất béo, chất xơ và Vitamin, thì các loại chất khoáng là một thành phần quan trọng trong khẩu phần dinh dưỡng hàng ngày của con người, trong đó bao gồm cả nhóm khoáng chất đa lượng lẫn vi lượng như Kẽm (Zinc). Do đó, khi chúng ta cung cấp đủ Kẽm, dù với một lượng rất nhỏ, không chỉ giúp cân bằng, cải thiện sức khỏe mà còn duy trì cơ thể luôn ở trong trạng thái khỏe mạnh. Hãy cùng với PlansbyAnhtìm hiểu Kẽm là gì và vai trò của Kẽm đối với sức khỏe, nên lưu ý sử dụng như thế nào để đạt hiệu quả.
Tìm hiểu Kẽm là gì và vai trò của Kẽm đối với sức khỏe?
Tìm hiểu chất Kẽm là gì?
Kẽm (Zinc) là gì? Kẽm hay Zinc trong tiếng Anh, là một nguyên tố hóa học có ký hiệu là Zn và số nguyên tử là 30 trong bảng tuần hoàn, là chất khoáng quan trọng và cần thiết cho sự phát triển và duy trì sức khỏe của con người. Kẽm đóng vai trò quan trọng trong hơn 300 quá trình enzyme, giúp cân bằng hệ thống miễn dịch, tạo ra và duy trì DNA, tăng cường quá trình trao đổi chất, hỗ trợ quá trình phân giải Protein và cung cấp năng lượng cho cơ thể. Ngoài ra, Kẽm còn đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và chức năng của tế bào, quá trình tạo máu, sự phát triển tâm thần và thị giác. Kẽm cũng được coi là một chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ cơ thể khỏi sự tổn thương do các gốc tự do, giúp chữa lành vết thương và hỗ trợ quá trình tạo xương và răng chắc khỏe. Vì cơ thể không tự sản xuất được Kẽm, nên chúng ta phải nhận nó thông qua chế độ ăn uống hoặc bổ sung từ các nguồn thực phẩm giàu Kẽm.
Cơ thể con người có thể tự tổng hợp Kẽm không? Cơ thể con người không thể tự tổng hợp Kẽm mà phải được cung cấp thông qua nguồn thực phẩm hàng ngày, bao gồm các loại thực phẩm giàu Kẽm như thịt, cá, hải sản, sữa, rau xanh, cùng các loại hạt dinh dưỡng và đậu… Lưu ý rằng, tất cả các loại khoáng chất có tính kim loại như Kẽm, cho dù là cần thiết đối với sức khỏe của con người, nhưng chúng ta chỉ nên tiêu thụ với một lượng nhỏ (vi lượng) nhằm đảm bảo an toàn.
Kẽm có bao nhiêu loại?
Kẽm gồm có những loại nào? Kẽm là một nguyên tố hoá học, được tìm thấy trong tự nhiên dưới dạng khoáng chất và không có các biến thể riêng biệt, do đó không được chia thành các loại khác nhau. Những ứng dụng của Kẽm trong các sản phẩm phục vụ cho con người và đời sống sinh hoạt, bao gồm:
Dinh dưỡng: Kẽm là một khoáng chất vi lượng cần thiết cho cơ thể con người, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và chức năng của cơ thể, bao gồm sự phát triển tế bào, hệ miễn dịch, hoạt động enzyme, sự trao đổi chất và quá trình sinh sản. Do đó, Kẽm thường được bổ sung thông qua các loại thực phẩm giàu kẽm như thịt, hải sản, hạt, đậu và các loại rau quả…
Dược phẩm: Kẽm được sử dụng trong một số dạng dược phẩm như viên nang, viên uống hoặc kem chứa kẽm, được sử dụng để điều trị thiếu kẽm, viêm loét miệng, viêm da, viêm khớp và tăng cường hệ miễn dịch.
Sản phẩm chăm sóc da: Kẽm được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da như kem chống nắng, kem chống vi khuẩn, kem dưỡng da và mỹ phẩm, giúp làm dịu và bảo vệ da khỏi kích ứng, vi khuẩn và tác động từ môi trường.
Công nghiệp: Kẽm được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp để làm kim loại chống gỉ, tráng men, sản xuất pin, ống xả, đúc, hợp kim và trong quá trình mạ điện, và nhiều ứng dụng công nghiệp khác.
Tuy nhiên việc sử dụng Kẽm trong các sản phẩm phục vụ cho con người cần tuân thủ các quy định về an toàn, với liều lượng Kẽm cụ thể được xác định bởi các cơ quan quản lý.
Hỗ trợ hệ miễn dịch: Kẽm đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và hoạt động của hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh.
Phân giải và tổng hợp Protein: Kẽm tham gia vào quá trình phân giải Protein và tổng hợp Protein mới trong cơ thể, đóng vai quan trọng cho sự phát triển và tăng trưởng của các tế bào và mô trong cơ thể.
Quá trình trao đổi chất: Kẽm có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất, bao gồm quá trình chuyển hóa Carbohydrate, Lipid và Protein, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng một cách hiệu quả.
Tăng cường chức năng tế bào: Kẽm đóng vai trò quan trọng trong sự phân chia, phát triển và duy trì cấu trúc, chức năng của tế bào.
Hỗ trợ quá trình tạo xương: Kẽm là một yếu tố quan trọng trong quá trình tái tạo mô xương, giúp duy trì cấu trúc và độ chắc của xương.
Chống oxy hóa: Kẽm có tác dụng chống oxy hóa, và các tác động tiêu cực từ môi trường, giúp bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương do các gốc tự do.
Hỗ trợ chức năng thần kinh: Kẽm có vai trò quan trọng trong hoạt động của hệ thần kinh, bao gồm truyền tín hiệu thần kinh và có tác động đến chức năng của não, tăng cường tư duy, tập trung và chức năng tâm lý tổng quát.
Thiếu chất Kẽm có thể gây ra bệnh gì?
Cơ thể chất Kẽm có thể gây nên những bệnh gì? Thiếu hụt chất Kẽm trong cơ thể có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm:
Thiếu Kẽm: Thiếu chất Kẽm trong cơ thể có thể gây ra các triệu chứng như suy dinh dưỡng, suy nhược, tăng cường vi khuẩn và nhiễm trùng, chậm phát triển thể chất và tâm lý, yếu tố mắc các bệnh nhiễm trùng và vi khuẩn, suy giảm chức năng miễn dịch, rối loạn tiêu hóa và vấn đề về da.
Tăng nguy cơ bệnh tim mạch: Có một số nghiên cứu cho thấy thiếu chất Kẽm có thể liên quan đến tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, bao gồm bệnh động mạch và các vấn đề về huyết áp.
Rối loạn tăng trưởng: Thiếu chất Kẽm có thể gây ra rối loạn tăng trưởng, kém phát triển thể chất và tâm lý, đặc biệt là ở trẻ em.
Rối loạn tiêu hóa: Thiếu chất Kẽm có thể gây ra rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, khó tiêu, buồn nôn và mất năng lượng.
Rối loạn tâm lý: Thiếu chất Kẽm có thể ảnh hưởng đến chức năng tâm lý, gây ra các triệu chứng như trầm cảm, lo lắng, giảm tư duy và tập trung.
Rối loạn sinh sản: Thiếu chất Kẽm có thể gây ra vấn đề về sinh sản, ảnh hưởng đến sức khỏe tình dục và hiệu suất tình dục.
Thừa chất Kẽm có thể gây ra bệnh gì?
Cơ thể sẽ ra sao nếu thừa Kẽm? Thừa chất Kẽm hay còn gọi là quá liều Kẽm cũng có thể gây ra những tác động không mong muốn cho sức khỏe, sau đây là một số dấu hiệu liên quan đến dư thừa chất Kẽm:
Rối loạn tiêu hóa: Thừa chất Kẽm có thể gây ra các triệu chứng tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa, đau bụng và khó tiêu. Các triệu chứng này thường xuất hiện khi lượng Kẽm vượt quá khả năng hấp thụ và chuyển hóa của cơ thể.
Rối loạn hấp thụ chất dinh dưỡng khác: Một lượng quá lớn chất Kẽm có thể gây ra rối loạn hấp thụ các chất dinh dưỡng khác, như đồng, Sắt và kalsium. Điều này có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe liên quan đến thiếu các chất dinh dưỡng khác.
Rối loạn gan: Thừa chất Kẽm có thể gây ra tình trạng rối loạn chức năng gan, như tăng men gan và tăng Transaminase máu.
Tác động đến hệ miễn dịch: Một lượng quá lớn chất Kẽm có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và gây ra các vấn đề liên quan đến chức năng miễn dịch.
Tác động đến hệ thần kinh: Thừa chất Kẽm có thể gây ra tác động tiêu cực đến hệ thần kinh, gây ra các triệu chứng như buồn ngủ, mệt mỏi, chứng run tay và tình trạng tâm lý không ổn định.
Để tránh thừa chất Kẽm nên làm gì? Để tránh thừa chất Kẽm hãy tuân thủ liều lượng khuyến nghị và không tự ý sử dụng các loại thực phẩm bổ sung chứa Kẽm mà không có sự hướng dẫn của chuyên gia y tế. Nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về lượng Kẽm trong cơ thể, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Nhu cầu chất Kẽm đối với sức khỏe con người?
Con người cần bao nhiêu chất Kẽm mỗi ngày để khỏe mạnh? Nhu cầu chất Kẽm đối với sức khỏe con người có thể khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính và giai đoạn đặc biệt như mang thai và nuôi con nhỏ. Dưới đây là thông tin về nhu cầu Kẽm đối với một số nhóm như trẻ em, phụ nữ mang thai, người trưởng thành và người lớn tuổi:
Nhu cầu Kẽm hàng ngày đối với trẻ em theo WHO:
Trẻ em (từ 6 tháng đến 3 tuổi): Khuyến nghị khoảng 3 – 4 mg Kẽm/ngày.
Trẻ em (từ 4 đến 14 tuổi): Khuyến nghị khoảng 5 – 7 mg Kẽm/ngày.
Nhu cầu Kẽm hàng ngày đối với phụ nữ mang thai và cho con bú theo WHO:
Phụ nữ mang thai: Khuyến nghị khoảng 9 – 11 mg Kẽm/ngày.
Phụ nữ cho con bú: Khuyến nghị khoảng 10 – 12 mg Kẽm/ngày.
Nhu cầu Kẽm hàng ngày đối với người trưởng thành theo WHO:
Nam giới người lớn: Khuyến nghị khoảng 11 – 14 mg Kẽm/ngày.
Nữ giới người lớn: Khuyến nghị khoảng 8 – 11 mg Kẽm/ngày.
Nhu cầu Kẽm hàng ngày đối với người lớn tuổi theo WHO:
Người lớn tuổi (trên 65 tuổi): Khuyến nghị khoảng 9 – 13 mg Kẽm/ngày.
Lưu ý rằng: Các thông số về nhu cầu Kẽm hàng ngày ở trên chỉ là mức đề xuất tham khảo và có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của từng cá nhân. Bạn nên hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng nhằm đảm bảo cung cấp đủ lượng chất Kẽm cần thiết cho cơ thể.
Đâu là những loại thực phẩm giàu chất Kẽm?
Thiếu chất Kẽm nên ăn gì? Kẽm là một khoáng chất thiết yếu giúp cơ thể duy trì sức khỏe ổn định. Do đó, những trường hợp có nguy cơ bị thiếu Kẽm như trẻ nhỏ, thanh thiếu niên, người già và phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú nên bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày các loại thực phẩm giàu chất Kẽm sau đây:
Thịt: Thịt đỏ như thịt bò, thịt heo, thịt gia cầm như gà, vịt, cá và hải sản là nguồn chất Kẽm giàu nhất. Đặc biệt là trong gan và lòng đỏ trứng chứa hàm lượng Kẽm cao.
Các loại hạt: Hạt điều, hạt hướng dương, hạt bí, hạt lanh và các loại hạt dinh dưỡng khác là các nguồn thực phẩm giàu chất Kẽm.
Đậu và các loại đậu hũ: Đậu đen, đậu nành, đậu Hà Lan, đậu xanh và các sản phẩm từ đậu nành cũng là nguồn thực phẩm giàu chất Kẽm.
Sữa và sản phẩm sữa: Sữa, sữa chua, sữa bột và các sản phẩm sữa khác như phô mai, kem… cung cấp một lượng nhất định chất Kẽm.
Các loại hạt có vỏ: Hạnh nhân, óc chó, đậu phộng, hạt mắc ca… chứa hàm lượng chất Kẽm cao.
Lúa mạch và ngũ cốc: Lúa mạch, yến mạch, gạo lứt và các loại ngũ cốc là nguồn cung cấp chất Kẽm tốt.
Rau xanh lá: Rau cải xoăn, bắp cải, rau muống, rau bina và các loại rau xanh khác cũng chứa chất Kẽm, mặc dù nồng độ không cao như thực phẩm trên.
Ngoài ra, chất Kẽm cũng có thể được bổ sung thông qua các loại thực phẩm chức năng, tuy nhiên, tốt nhất là bổ sung Kẽm thông qua chế độ ăn uống cân bằng và đa dạng.
Làm sao để bổ sung chất Kẽm đúng và an toàn?
Đâu là những lưu ý quan trọng khi bổ sung chất Kẽm? Khi bổ sung chất Kẽm, có một số lưu ý quan trọng sau đây cần được lưu ý:
Tuân thủ liều lượng khuyến nghị: Tuân thủ theo liều lượng khuyến nghị, việc dùng quá liều hoặc thiếu đều có thể gây ra tác động không mong muốn cho sức khỏe.
Không tự ý dùng thực phẩm bổ sung: Tránh tự ý sử dụng các loại thực phẩm bổ sung chứa chất Kẽm mà không có sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.
Kết hợp chất Kẽm với các chất khác: Kết hợp Kẽm với các chất khác trong chế độ ăn để tăng cường hấp thụ. Ví dụ, kết hợp chất Kẽm với Vitamin C.
Ưu tiên sử dụng thực phẩm tự nhiên: Hãy ưu tiên sử dụng nguồn chất Kẽm từ thực phẩm tự nhiên, bao gồm thịt, hải sản, đậu, hạt, sữa và sản phẩm sữa, ngũ cốc và rau xanh…
Tư vấn với chuyên gia y tế: Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng, nếu cần bổ sung chất Kẽm hoặc đang sử dụng các loại thuốc trị bệnh khác.
Kiểm tra tình trạng sức khỏe: Kiểm tra tình trạng sức khỏe tại các cơ sở y tế nhằm xác định nhu cầu cụ thể và liều lượng phù hợp.
PlansbyAnh hy vọng thông qua việc tìm hiểu Kẽm là gì và vai trò của Kẽm đối với sức khỏe, sẽ giúp bạn dễ dàng lựa chọn được nguồn thực phẩm phù hợp, cân bằng hàm lượng Kẽm và các chất dinh dưỡng khác. Một chế độ dinh dưỡng khoa học không những mang đến cho chúng ta một cơ thể khỏe mạnh, tinh thần sảng khoái mà còn hỗ trợ giảm cân và đẩy lùi nhiều căn bệnh lối sống nguy hiểm. Ngoài ra, cũng cần phải lưu ý một phương pháp giảm cân khoa học thường tập trung vào việc giảm mỡ chứ không phải là số cân nặng, vui lòng tham khảo thêm bài sau: Các Nguyên Tắc Giảm Mỡ Hiệu Quả & Khoa Học.
Tham khảo thêm: Danh sách các khoáng chất vi lượng, bao gồm:
Bạn đang xem trên Website của PlansbyAnh. Nội dung bài viết này là tài liệu dùng để tham khảo, bạn hãy nghiên cứu thêm từ nhiều nguồn khác nhau. PlansbyAnh xin trân trọng cảm ơn!
